آموزش و اصول نگهداری ساز ویولن + نکات مهم
اگر می خواهید ویلن شما صدای خوبی داشته باشد باید به خوبی از آن مراقبت نمایید. اگر شما صاحب یک ساز با ارزش و گرانبها هستید بهتر است کیفی مناسب برای نگهداری این سرمایه تهیه کنید. بهتر است کیفی که انتخاب می کنید از داخل دارای فنربندی باشد تا اگر کیف به طور اتفاقی از دستتان رها شد آسیب کمتری به ساز وارد آید.و همچنین باید جای کافی برای کتاب نت و بالشتک داشته باشد.اکثر موزیسینها کیفهای مستطیل شکل را ترجیح می دهند چون این کیف ها جای بیشتری دارند.
برای آنکه نوازنده خوبی باشید فقط به دنبال یادگیری نواختن این ساز نباشید، بلکه یادگیری طریقه نگهداری از آن را نیز به خوبی بیاموزید و به آن عمل کنید.
مکان نگهداری ویولن
ویولن را در محیط هایی که از نظر دما دارای تغییرات شدیدی هستند، مانند زیرزمین و یااتاق های زیر شیروانی، نگه داری نکنید
زمانی که از ویولن خود استفاده نمی کنید، آن را درون یک محفظه با کیفیت خوب وقابل اطمینان قرار دهید. بسیاری از آسیب هایی که برای یک ویلن به وجود می آید دراثر غفلت و سهل انگاری صاحبان آنهاست. برای مثال نگهداری آنها در محیط هایی امکان آسیب رسیدن به آنها زیاد است، مانند نزدیک سینک آشپزخانه و یا پشت در اتاق خواب.
تمیز نگه داشتن ویولن
دائما ویولن خود را تمیز کنید و سعی کنید نهایت دقت و ظرافت را در این زمینه به‌کار ببرید. به هیچ وجه اجازه ندهید گرد و خاک، غبار، کلیفن یا صمغ روی بدنه ساز شما جمع شود. ویولن خود را به‌طور مستمر و به نرمی تمیز کنید. وجود گرد و غبار روی سیم‌ها و درون مکانیسم ویولن در طول زمان باعث ایجاد اختلال و در نهایت کاهش کیفیت صدای ساز شما خواهند شد.
دور نگه داشتن ویولن از تغییرات شدید دما
از قرار دادن ساز خود در محیط‌هایی که دارای تغییرات دمایی هستند خودداری کنید. ویلن سازی بسیار ظریف، شکننده و حساس است. بنابراین اگر به‌طور مداوم در معرض تغییرات دمایی قرار بگیرد در نهایت یا شکسته خواهد شد و یا قطعات مختلف آن از هم جدا می‌شوند و در بهترین حالت نیز تغییر رنگ چوب ساز خود را شاهد خواهید بود. در نتیجه مکان‌هایی همچون کنار پنجره در مجاورت نور مستقیم خورشید، زیرزمین، اتاق‌‌های زیر شیروانی، کنار رادیاتور یا بخاری ویا صندوق عقب ماشین به‌هیچ وجه مکان مناسبی برای نگهداری ویولن شما نمی‌باشند.
دور نگه داشتن ویولن از رطوبت
این ساز چوبی و ظریف واکنش سریعی در برابر رطوبت از خود نشان داده و نوسانات دائم در کوک از کوچکترین علائم فرسایش آن توسط رطوبت شمرده میشود. بادکردگی چوب بدنه، آب شدن چسب چوب و جابه‌جا شدن خرک و دیگر اجزای ساز نیز از عوارض قرار گرفتن در معرض رطوبت زیاد می‌باشند.
نگهداری ساز در جعبه مخصوص ویولن
زمانی که از ویولن خود استفاده نمی‌کنید می‌توانید با قرار دادن آن درون محفظه با کیفیت و محکم از بروز آسیب‌های احتمالی در اثر غفلت و سهل‌انگاری جلوگیری نمایید. کیف یا جعبه ساز شما باید از داخل دارای فنربندی باشد تا در صورت رها شدن ساز از دستتان میزان آسیب وارده به کمترین حد ممکن کاهش یابد. همچنین مکان‌هایی مانند پشت در اتاق خواب یا کنار و پشت چوب لباسی نمی‌توانند مکان‌های مناسبی برای تامین امنیت ساز شما باشند.
پرهیز از خشکی مفرط
به همان اندازه که رطوبت زیاد برای این ساز مضر است خشکی بیش از اندازه محل نگهداری نیز می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را برای ویولن شما به‌دنبال داشته باشد. می‌توانید برای خنثی کردن خشکی بیش از حد محیط، گاهی اوقات اسفنج مرطوبی را در داخل بدن ساز خود قرار دهید.
چوب آرشه
در مورد آرشه باید بسیار مراقب بود تا دست با موی آن تماس پیدا نکند چراکه در صورت تماس پوست با موی آرشه قسمتی از آن در انتهای آرشه به مرور زمان سیاه رنگ و غیر قابل استفاده میشود.
بعد از استفاده حتماً آرشه را شل کنیم (تا اندازه ای که موی آرشه آویزان نشود).آرشه را به هنگام قرار دادن در جعبه در جای خود ثابت می کنیم.باید دقت داشت که جای مخصوص آرشه در جعبه سالم باشد. به طوری که آرشه هیچگاه روی ویلن قرار نگیرد. چوب آرشه باید کاملا مستقیم باشد. به محض آنکه موها شروع به پاره شدن کنند، باید موی آرشه را تعویض کرد. چون اولین موهایی که از دست می روند همیشه در لبه ی خارجی آرشه هستند، موهای باقیمانده اغلب چوب آرشه را می پیچانند و کج می کنند.
اجتناب از زدن کلیفون زیاد
زدن کلیفون به تارهای آرشه باعث تماس بهتر تارها با سیم های ویلن می شود (در اصطلاح کلیفون باعث می شود که سیمهای ویلن تارهای آرشه را گیر بیاندازند)، بدون کلیفون تارهابرروی سیم ها سر خورده و صدایی تولید نخواهد شد.
دو نوع کلیفون وجود دارد: کلیفون روشن که مناسب آب و هوای گرم است. این نوع کلیفون سفت تر است و به چسبندگی کلیفون تیره نیز نیست. کلیفون تیره مناسب آب و هوای سرد است و نرم تر از کلیفون روشن است.از ریختن یا مالیدن کلیفون زیاد برروی تارهای آرشه اجتناب کنید، زیرا هنگام کشیدن آرشه برروی سیم ها، گرد این کلیفون ها برروی ویلن می ریزد و باعث تغییر رنگ آن خواهد شد.
استفاده از سیمهای با کیفیت
سیمهای ارزان باعث ایجاد فشار و تنش برروی بدنه ویولن می شوند که ممکن است نتیجه آن شکستن، تاب برداشتن و دیگرآسیب هایی برروی ویولن شود.
نحوه تمیز کردن ویولن
ایده‌آل‌ترین پارچه برای تمیز کردن پیانو پارچه‌های کهنه ابریشمی، کلینکس یا کتان می‌باشند که در این بین جنس کتان اولین گزینه انتخابی خواهد بود.
فضاهای باریک شکاف‌های f و خرک را می‌توانید با کمک از یک تکه کاغذ نازک تمیز کنید.
برای جلای ویولن از روغن جلای بسیار مرغوب استفاده کنید. دقت داشته باشید به هیچ وجه روغن نباید در چوب نفوذ کند.
سطح سیم‌ها را با مواد مخصوص string cleaner تمیز کرده و در صورت عدم دسترسی به این مواد به یک تکه پارچه نرم بسنده کنید.
برای تمیز کردن سیم‌ها از به‌کار بردن مستقیم الکل با غلظت بالا پرهیز نمایید. زیرا احتمال چکیدن آن بر سطح ساز و صدمه به رنگ بدنه وجود دارد. همچنین بسیاری از سیم‌ها بر اثر استفاده از الکل به شدت مستهلک و آسیب‌پذیر خواهند شد.
چوب آرشه را با الکل پاک کرده و دقت کنید که رطوبت به موی آرشه نرسد.
پس از هر بار اجرا، با استفاده از دستمال کاغذی یا دستمالی نرم و لطیف گرده‌های کلیفون موجود روی صفحه رزونانس را پاک کرده و گرده‌های موجود روی گریف و سیم‌ها را نیز با استفاده از انگشتتان از بین ببرید.
